Người trẻ không còn coi di sản là điều gì đó xa vời. Họ tích cực tham gia vào di sản, chẳng hạn bằng cách chụp ảnh, dàn dựng và lồng ghép nó vào các hoạt động sáng tạo hàng ngày.
Helly Tong, nổi tiếng với lối sống thân thiện với môi trường, thường thể hiện sự thanh lịch và cam kết của mình với văn hóa Việt Nam thông qua những bức ảnh chụp các di tích lịch sử. (Ảnh: Được cung cấp bởi Helly Tong)
Hà Nội (TTXVN) – Một xu hướng mới đang nổi lên trong giới trẻ Việt Nam: thể hiện di sản của mình thông qua hình ảnh, biểu diễn và mạng xã hội.
Hiện tượng này, thường được gọi là “flex di san” (nâng cao di sản), nơi những người trẻ chụp ảnh, biểu diễn và sáng tạo nội dung tại các di tích lịch sử, làng cổ và lễ hội truyền thống.
Điều này không chỉ giúp họ thể hiện bản sắc của mình mà còn quảng bá kho tàng văn hóa Việt Nam đến đông đảo công chúng hơn.
Theo TS Lê Thị Minh Lý, Phó Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Di sản Văn hóa Quốc gia, phong trào thanh niên tự phát này phản ánh sự chuyển biến đáng kể trong xã hội và văn hóa thanh niên.
“Giới trẻ không còn coi di sản là điều gì đó xa vời nữa. Họ đang tích cực tham gia vào nó, chẳng hạn bằng cách chụp ảnh, dàn dựng và lồng ghép nó vào các hoạt động sáng tạo hàng ngày của mình”, bà nói.
Bà nhấn mạnh rằng các tour du lịch di sản không chỉ tạo ra "lượt thích": chúng còn khơi dậy sự tò mò.
Để chú thích một bài đăng, người dùng thường tìm kiếm tên địa điểm, lịch sử của địa điểm đó, hoặc liệu đó có phải là một làng nghề thủ công hay một ngôi đền cổ - một quá trình tự nhiên giúp hiểu biết sâu sắc hơn về văn hóa. Sự kết hợp giữa truyền thống và công nghệ này làm cho di sản trở nên sống động hơn bao giờ hết.
Khi một người trẻ mặc áo dài ở cố đô Huế hay mặc trang phục dân tộc thiểu số trên cao nguyên đá Đồng Văn thuộc tỉnh Hà Giang (nay là tỉnh Tuyên Quang), đó không chỉ là một "sự ghi nhận" mà là một hành động truyền tải văn hóa đến hàng ngàn người theo dõi trên mạng xã hội.
Những album ảnh được tuyển chọn cẩn thận, những đoạn trích ngắn, giàu thông tin về di tích và xu hướng phục chế trang phục và nhạc cụ truyền thống mang đến nguồn cảm hứng mạnh mẽ và lâu dài cho cộng đồng trẻ.
Họ thổi luồng sinh khí mới vào những không gian văn hóa bị lãng quên.
Bà Lê Diệu Hạnh, Giám đốc Liên hoan Nghệ thuật Trẻ 2025, cho biết chương trình chủ động quay phim tại các địa điểm giàu di sản, chẳng hạn như Chùa Kim Ngân hay Hội quán Quảng Đông, nơi các nghệ sĩ trẻ mặc trang phục truyền thống. "Những video này lan truyền mạnh mẽ vì chúng đẹp về mặt hình ảnh, chân thực về văn hóa và giàu sức mạnh cảm xúc", bà giải thích.
Nhà làm phim Nguyễn Như Khôi cho biết, khi nghệ sĩ sáng tác tại các di sản, đó không chỉ là phông nền. Nó biến truyền thống thành nghệ thuật sống động, hiện đại.
Nhưng sự nổi tiếng đi kèm với trách nhiệm.
Những tranh cãi gần đây, chẳng hạn như hành vi không phù hợp trong các cuộc diễu hành khi mặc trang phục truyền thống, đã làm dấy lên lo ngại về sự hiểu lầm hoặc thiếu nhận thức.
Một tiết mục tại Liên hoan Nghệ thuật Thiếu nhi và Thiếu niên do Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức. Gần một nửa trong số khoảng 200 tiết mục của liên hoan là các tác phẩm văn hóa nghệ thuật truyền thống. (Ảnh: Ban tổ chức Liên hoan)
Các chuyên gia nhấn mạnh rằng mặc dù việc chụp ảnh tại các di tích văn hóa được hoan nghênh nhưng phải thực hiện một cách tôn trọng.
“Sự linh hoạt về văn hóa là điều tốt, nhưng nó phải đi kèm với kiến thức và trách nhiệm”, bà Lý nhấn mạnh. Bà nói thêm rằng di sản không chỉ là một khung cảnh đẹp.
Nó mang trong mình lịch sử, bản sắc và tinh thần. Để hỗ trợ xu hướng này, các chuyên gia khuyến nghị tăng cường giáo dục văn hóa sáng tạo trong trường học và tăng cường mối liên kết giữa các di sản với nghệ sĩ, người có sức ảnh hưởng và người sáng tạo nội dung.
Các trung tâm di sản cũng được khuyến khích xây dựng quy tắc ứng xử và tổ chức các sự kiện văn hóa có hướng dẫn. Khi Việt Nam tiếp tục bổ sung các di sản mới vào danh sách di sản UNESCO, các chuyên gia tin rằng phong trào do giới trẻ dẫn dắt này có thể đóng vai trò then chốt trong việc bảo tồn nếu được nuôi dưỡng một cách khôn ngoan. "Khi người trẻ yêu di sản đúng cách, nó sẽ không bao giờ bị lãng quên", Ly nói.
Với sự dẫn dắt của Thế hệ Z và thế hệ Millennials, di sản văn hóa Việt Nam không còn chỉ là thứ cần được bảo tồn. Nó đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống ngày nay.